Ηράκλειο

Ο νομός Ηρακλείου βρίσκεται ανάμεσα στα βουνά Ψηλορείτη και Δίχτη είναι ο πιο πυκνοκατοικημένος της Κρήτης, και διοικητικό και εμπορικό της κέντρο. Στην περιοχή αναπτύχθηκαν τα σημαντικότερα κέντρα του μινωικού πολιτισμού όπως η Κνωσός και Φαιστός. Η πόλη του Ηρακλείου κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια και θεωρείται ότι ήταν λιμάνι της Κνωσού. Αργότερα ονομάστηκε Χάνδακας εξαιτίας μιας τάφρου που έχτισαν οι Σαρακηνοί όταν κατέλαβαν την Κρήτη. Τη σημερινή του ονομασία πήρε το 1922.

Το Ηράκλειο καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς από τους Γερμανούς στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και ανοικοδομήθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε η σύγχρονη πόλη έχει κυκλοφοριακό πρόβλημα και ελάχιστο πράσινο. Παρόλα αυτά το Ηράκλειο αποτελεί σύγχρονο εμπορικό και τουριστικό κέντρο με σπουδαία πανεπιστημιακή κοινότητα και έντονη τουριστική δραστηριότητα.

Στο Ηράκλειο

• Το Ενετικό λιμάνι, δίπλα στο σύγχρονο λιμάνι, και το Κάστρο του Κουλέ στην είσοδο του ενετικού λιμανιού με τον λιμενοβραχίονα που ξεκινά από το Κουλέ και εκτείνεται και στο σύγχρονο λιμάνι.
• τα θολωτά νεώρια, ναυπηγεία των Ενετών με σειρά από μεγάλους θόλους στον καθένα από τους οποίου χωρούσε μια γαλέρα.
• τα τείχη από τα σημαντικότερα έργα των Ενετών, με μήκος 4 χλμ. που είχαν επτά προμαχώνες και τέσσερις πύλες δύο από τις οποίες σώζονται ως σήμερα με πιο ενδιαφέρουσα την Χανιόπορτα ή Πύλη του Παντοκράτορα.
• ο ναός του Αγίου Τίτου. Αρχικά ήταν βυζαντινός ναός, ανακαινίστηκε από τους Ενετούς τον 16ο αιώνα, μετατράπηκε σε τζαμί από τους Τούρκους ενώ αργότερα καταστράφηκε από σεισμό και ξαναχτίστηκε στα παλιά θεμέλια το 1872.
• η Λότζια στην πλατεία του Αγίου Τίτου σημαντικό μνημείο των Ενετών που σήμερα στεγάζεται το Δημαρχείο.
• ο ναός του Αγίου Μάρκου που χτίστηκε από τους Ενετούς και χρησιμοποιούνταν από τους εκάστοτε δούκες. Οι Τούρκοι τον μετέτρεψαν σε τζαμί και αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή από την εταιρεία Κρητικών Ιστορικών μελετών.
• το Αρχαιολογικό μουσείο με μοναδικούς θησαυρούς από την Νεολιθική και Μινωική εποχή και όλους τους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού.

Στον υπόλοιπο νομό

• Η Κνωσός, το κέντρο του μινωικού πολιτισμού. Στην Κνωσό θα δείτε την αρχαία πόλη με τα ανάκτορα, την βασιλική έπαυλη, τάφους και άλλα.
• Φαιστός. Το Μινωικό ανάκτορο, ερείπια Μινωικής έπαυλης, θολωτοί τάφοι, τάφος μεσο-μινωικής περιόδου.
• η αρχαία πόλη Αμνισός κοντά στο Χάνι Κοκκίνι
• ρχάνες. Μινωικό ιερό, αρχαία πόλη και Μινωικό μέγαρο
• Η Αρχαία Γόρτυνα. Υπήρξε από τις ισχυρότερες πόλεις της δωρικής Κρήτης. Στον χώρο ανακαλύφθηκαν η ακρόπολη, αρχαίο θέατρο, ναός του Απόλλωνα, ναοί Αιγυπτίων θεών, αρχαία αγορά και άλλα.
• Τα ερείπια της Αρχαίας Λυττού κοντά στο Καστέλι
• ο Κομμός, που ήταν λιμάνι της Φαιστού και της Γορτύνας
• η αρχαία Λεβήνα στον Λέντα
• στα Μάλια θα δείτε το Μινωικό Ανάκτορο και το Μινωικό νεκροταφείο
• στο Χάνι Κοκκίνι το Μινωικό ανάκτορο της Νίρου, Μινωικά νεώρια και ερείπια μινωικών κτισμάτων και τάφων.
• Τύλισος. Ερείπια Μινωικών επαύλεων και τα ερείπια Μινωικού μεγάρου
• στις Καμάρες, το σπήλαιο όπου βρέθηκαν μινωικά αγγεία.
• στο Φόδελε το σπίτι που γεννήθηκε ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

Μοναστήρια
Υπάρχουν πάρα πολλά μοναστήρια και Βυζαντινές εκκλησίες με σπουδαιότερα:

• η Μονή Βαλσαμόνερου στις Καμάρες με τοιχογραφίες του 15 ου αιώνα
• στον Ζαρό η Μονή Βροντησίου 14ου αιώνα
• το μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου του Γοργολαίνη στους Ασίτες
• στα Πεζά, το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη με πολύτιμα κειμήλια και η μονή Αγκαράθου.
• το μοναστήρι της Παναγίας Καρδιώτισσας του 12ου αιώνα με βυζαντινές εικόνες, στον Μοχό
• στον Πύργο η μονή Κουδουμά
• το μοναστήρι της Παλιανής στο Βενεράτο
• Η Μονή Σαββαθιανών στην Αγία Πελαγία